Την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στο ΙΔΟΣ με θέμα: THE KURDISTAN REGION OF IRAQ AND REGIONAL DYNAMICS: INTERACTIONS AND PROSPECTS WITH GREECE
O Υφυπουργός Εξωτερικών για τις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις κ. Δημήτρης Μάρδας στον χαιρετισμό που απεύθυνε υπογράμμισε πως τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και οι ελληνικές επιχειρήσεις ενδιαφέρονται έντονα για επενδυτικές ευκαιρίες στην Αυτόνομη Περιφέρεια του Κουρδιστάν του Ιράκ και ειδικότερα στον κατασκευαστικό τομέα. Επίσης, υπογράμμισε το φιλικό κλίμα που επικρατεί στο Περιοχή για τους Έλληνες. Τόνισε, επίσης , την ελπίδα ότι μια ομαλοποίηση της κατάστασης στη τεταμένη περιοχή της Μέσης Ανατολής και ειδικότερα του Ιράκ θα μπορούσε να αυξήσει σημαντικά τις δυνατότητες για την ενδυνάμωση αμοιβαία επωφελών οικονομικών δεσμών.
Ο Mr. Falah Mustafa Bakir, Επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της Αυτόνομης Περιφέρειας του Κουρδιστάν στο Ιράκ αρχικά τόνισε πως πάνω από όλα η κυβέρνησή του επιθυμεί τη δημιουργία διόδων επικοινωνίας και επαφής με άλλες χώρες . Υπογράμμισε δε ότι η παρουσία του στη χώρα μας εντάσσεται σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο πολιτικής επισκέψεων ανά τον κόσμο με σκοπό την οικοδόμηση μελλοντικών σχέσεων. Ήδη πάνω από τριάντα προξενεία λειτουργούν στη χώρα του . Συνέχισε, εξηγώντας πως οι Κούρδοι αποτελούν αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη μειονότητα παγκοσμίως (έχουν αναγνωρισμένα δικαιώματα μειονότητας σε τέσσερις χώρες). Ωστόσο, δεν υπάρχει κουρδική κρατική υπόσταση . Το γεγονός αυτό αποδεικνύει πως μέχρι σήμερα δεν έχει καταβληθεί επίπονη προσπάθεια επίλυσης του θέματος της αυτοδιάθεσης των Κούρδων. Μόνο προσωρινές διευθετήσεις έχουν επιτευχθεί. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στη δημιουργία της Αυτόνομης Περιφέρειας των Κούρδων στο Ιράκ και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει. Δεδομένου του μεταβατικού σταδίου που διανύει το Ιράκ, ο κ. Bakir υπογράμμισε το γεγονός ότι το Κουρδιστάν δείχνει υπομονή παρά τις παρατυπίες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης της Βαγδάτης αναφορικά με το δικαιούμενο κουρδικό ποσοστό επί του προϋπολογισμού. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο πρόσφατο παρελθόν, όταν το 2003 οι Κούρδοι βοήθησαν τον αμερικανικό στρατό στον πόλεμο εναντίον του Σαντάμ Χουσεϊν, καθώς σε παλαιότερες συγκρούσεις είχαν χρησιμοποιηθεί χημικά εναντίον τους από την κυβέρνηση του Ιρακινού δικτάτορα. Το όνειρο για ένα ελεύθερο πλουραλιστικό Ιράκ έδειχνε να πραγματοποιείται μετά τον πόλεμο με τη σύσταση της Αυτόνομης Περιφέρειας των Κούρδων που αποτελεί ένα παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή με πολύ υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης (8.5% του ΑΕΠ για το 2013).Ωστόσο, ακόμα δεν μπορεί σύμφωνα με τον κ.Bakir, να υλοποιηθεί το όνειρο αυτό απόλυτα, εξ αιτίας της έλλειψης πολιτικής βούλησης από τη Βαγδάτη. Κατά τον κούρδο αξιωματούχο ,το Κουρδιστάν αποτελεί μια νησίδα ασφαλείας και σταθερότητας σε μια τεταμένη περιοχή. Προτεραιότητα αποτελεί η διασφάλιση του ιδιωτικού τομέα και η δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού προς επενδύσεις. Αναγκαία, ωστόσο, προϋπόθεση, αποτελεί ανάμεσα σε άλλες μεταρρυθμίσεις και η θέσπιση ενός επενδυτικού νόμου που θα παρέχει κίνητρα. Θεωρεί δε επιβεβλημένη την ανάγκη να ακολουθήσει και το υπόλοιπο Ιράκ το παράδειγμα της Αυτόνομης Περιφέρειας των Κούρδων επί του συγκεκριμένου θέματος.
Βασική, ωστόσο, τροχοπέδη για την ανάπτυξη της περιοχής αποτελεί τα δύο τελευταία χρόνια η πολεμική σύγκρουση με το Ισλαμικό Κράτος (ISIS). Το 2014 αποτέλεσε μια δύσκολη χρονιά για τη περιοχή καθώς το Ισλαμικό Κράτος εξαπόλυσε επίθεση σε εδάφη που ελέγχονται από την Αυτόνομη Περιφέρεια προξενώντας έναν δυσχερή και δαπανηρό πόλεμο. Εκτός από την πτώση των εξαγωγών πετρελαίου και την καταστροφή των υποδομών μέχρι τώρα έχουν σκοτωθεί περίπου 1.300 Κούρδοι στρατιώτες και έχουν τραυματιστεί 7.500. Επίσης, το Κουρδιστάν έχει υποδεχτεί περισσότερους από 1.8 εκατομμύρια προσφύγων από τη γειτονική Συρία (30% του συνολικού πληθυσμού του).. Από την άλλη πλευρά η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Βαγδάτης επικαλείται συχνά τα κυριαρχικά της δικαιώματα να εκπροσωπεί αποκλειστικά αυτή το σύνολο της χώρας, παρά τις ενστάσεις και αντιρρήσεις της κυβέρνησης της Αυτόνομης Περιφέρειας των Κούρδων. Όσον αφορά την παρούσα κρίση, θεωρεί πως το πρόβλημα του προσφυγικού θα λυθεί μόνο αφού τεθεί τέλος στις πολεμικές συγκρούσεις. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο η διεθνής κοινότητα να βοηθήσει έμπρακτα τους Κούρδους, ώστε να ηττηθεί το Ισλαμικό Κράτος σ’ όλους τους τομείς. Όσον αφορά την οικονομία, το Κουρδιστάν είναι πλούσιο σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και πρώτες ύλες. Επίσης, παρατηρείται διαρκής ανάπτυξη στους τομείς της γεωργίας, της βιομηχανίας και του τουρισμού. ‘Όλοι αυτοί οι τομείς θα μπορούσαν να αναπτυχθούν περισσότερο, αν υπήρχε στενότερη συνεργασία με την ΕΕ. Ο κ Bakir στις σημερινές προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η Αυτόνομη Περιφέρεια ενέταξε:
α)Την στρατιωτική πρόκληση και τη διεύρυνση της ασφάλειας .Δεν έκρυψε το παράπονό του για το γεγονός ότι ενώ η κουρδική συνεισφορά στη μάχη κατά του ISIS θεωρείται σημαντική και αναγνωρισμένη, όμως – παρά το κόστος που έχει ο πόλεμος αυτός για τους Κούρδους σ’ όλα τα επίπεδα – δεν τους επιτρέπεται από τη διεθνή κοινότητα να παρευρίσκονται στις διεθνείς συνόδους σχετικά με την διευθέτηση του ζητήματος αυτού.
β) Την ανθρωπιστική πρόκληση. Δήλωσε ευγνώμων για την υποστήριξη που έχει δοθεί από τον ΟΗΕ, τις ΗΠΑ και άλλα μέρη. Όμως, προσδοκά σε περαιτέρω βοήθεια καθώς αποτελεί ευθύνη της διεθνούς κοινότητας η παροχή μεγαλύτερης βοήθειας.
γ)Την πολιτική πρόκληση. Δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί πλήρως η κατεύθυνση που ακολουθεί η ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Ιράκ. Αν και θεωρείται το Ιράκ ως Ομοσπονδία στην πράξη η λειτουργία της δεν έχει ακόμα πλήρως εφαρμοσθεί. Υπογράμμισε το γεγονός ότι μια νέα πραγματικότητα έχει δημιουργηθεί με την εμφάνιση του Ισλαμικού Κράτους , μεταβάλλοντας την ισορροπία ισχύος στη περιοχή και αυτό θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη.
Όσον αφορά την Ελλάδα, δεν παρέλειψε να αναφερθεί στους ιστορικούς δεσμούς μεταξύ του Κουρδιστάν και της Ελλάδας που διαπνέονται από αλληλεγγύη. Αυτοί οι δεσμοί, όμως, πρέπει να φανούν και σε πρακτικό επίπεδο. Η αντιμετώπιση του κοινού προβλήματος του προσφυγικού αποτελεί περιφερειακή αλλά και παγκόσμια ευθύνη όλων. Το γεγονός δε πως η Ελλάδα είναι γεωγραφικά τόσο κοντά μπορεί να βοηθήσει σημαντικά προς αυτή την κατεύθυνση. Βασικός όρος για την ανάπτυξη των ελληνοκουρδικών σχέσεων θα ήταν να υπάρξουν αμοιβαίες επισκέψεις επισήμων, ώστε να βρεθεί έδαφος για συνεννόηση και συνεργασία. Για να γίνει αυτό όμως είναι απαραίτητο πρώτα να ιδρυθεί ελληνικό προξενείο στο Κουρδιστάν.
Στην παρέμβασή του, ο κ. Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Γεώργιος Τσίπρας αναφέρθηκε στις δυνατότητες δραστηριοποίησης των ελληνικών επιχειρήσεων στο Βόρειο Ιράκ. Παρέθεσε, επίσης, ενδεικτικούς τομείς, στους οποίους υπάρχουν ευκαιρίες και προοπτικές, δεδομένου ότι οι δύο οικονομίες μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, όπως στους τομείς της πετρελαιοβημηχανίας, της γεωργίας και του τουρισμού. Οι ελληνικές επιχειρήσεις θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της Περιοχής, δεδομένης της εμπειρίας τους πάνω στους συγκεκριμένους τομείς. Ο κ. Γ. Τσίπρας τόνισε, επίσης, ότι η συγκεκριμένη περιοχή είναι πλούσια σε κοιτάσματα πετρελαίου, ενώ λόγω της γεωγραφικής της θέσης έχει καταστεί εμπορικός κόμβος, γνωρίζοντας αξιοσημείωτη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Η περιοχή, επίσης, λόγω των σημαντικών αρχαιολογικών τοποθετήσεων της περιοχής μπορεί να προσελκύσει αρκετούς τουρίστες. Ο Γενικός Γραμματέας Δ.Ο.Σ. διαβεβαίωσε τους παρευρισκόμενους ότι το Υπουργείο Εξωτερικών και η Γενική Γραμματεία Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων στηρίζουν τις προσπάθειες προώθησης της οικονομικής και εμπορικής συνεργασίας με την Αυτόνομη Περιφέρεια του Ιρακινού Κουρδιστάν, με την Κεντρική Κυβέρνηση του Ιράκ, αλλά και με την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Τέλος, δε επισήμανε δε την υψηλή αξιοπιστία του κουρδικού παράγοντα στη μάχη κατά του ISIS φέροντας σαν παράδειγμα και τη μάχη του Kobane.
Η Δρ. Μαριάννα Χαρουντάκη, Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Reading άνοιξε την ομιλία της θυμίζοντας πως η επίσκεψη του κ. Bakir είναι η πρώτη επίσκεψη Κούρδου αξιωματούχου στη χώρα. Συνέχισε, υπογραμμίζοντας τη γεωπολιτική σημασία που έχουν η Ελλάδα και η Αυτόνομη Περιφέρεια των Κούρδων στο Ιράκ μέσα στο πλαίσιο των πολιτικών εξελίξεων που λαμβάνουν χώρα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Είναι σημαντικό, υπογράμμισε, το γεγονός ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Αυτόνομη Περιφέρεια των Κούρδων έχουν περισσότερα συγκλίνοντα συμφέροντα παρά αποκλίνοντα. Επίσης, και τα δύο μέρη αποτελούν παράγοντες σταθερότητας στην περιοχή. Αυτές οι παραδοχές αποτελούν ένα βάθρο πάνω στον οποίο μια νέα υποσχόμενη συμμαχία μπορεί να συναφθεί. Μια τέτοια προοπτική προϋποθέτει τη θεσμοποίηση των σχέσεων της Ελλάδας με την Αυτόνομη Περιφέρεια των Κούρδων. Η συνεργασία των δύο μερών δεν πρόκειται να αποφέρει μόνο ευημερία αλλά και σημαντικά πλεονεκτήματα σε πεδία δράσης, όπως λόγω χάρη στην προσφυγική κρίση και στην καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους. Αν και η χρονική περίοδο που διανύουμε είναι κρίσιμη τόσο για την Ευρώπη όσο και για τη Μέση Ανατολή, η περιφερειακή και διεθνής αναγνώριση που οι Κούρδου του Ιράκ έχουν πετύχει καθώς και η αυξανόμενη επιρροή τους στην περιοχή, θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη στη διαμόρφωση μιας δυναμικής νέας ελληνικής πολιτικής για τους Κούρδους στον 21ο αιώνα. Ως εκ τούτου η περαιτέρω ενδυνάμωση των ελληνο –κουρδικών σχέσεων στο πεδίο της πολιτικής, της οικονομίας και του πολιτισμού μπορεί να αποφέρει στην πράξη βοήθεια και υποστήριξη προς την Αυτόνομη Περιοχή και για την Ελλάδα ορισμένα οικονομικά πλεονεκτήματα.
Τη συζήτηση που επακολούθησε συντόνισε ο Δντης του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αν.Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Αιγαίου Χαράλαμπος Τσαρδανίδης.
Comments are closed