Ο ιστορικές αναλογίες πολλές φορές δεν είναι χρήσιμες. Όμως στη σημερινή κρίσιμη συγκυρία, η ιστορική εμπειρία ίσως μας βοηθήσει ώστε να μην επαναληφθούν τραγικά λάθη που έχουν ενσωματωθεί στην ιστορική συνείδηση και αφήγηση ως εθνικές τραγωδίες.
Την 1η Νοεμβρίου 1920 η Ενωμένη Αντιπολίτευση κέρδισε τις εκλογές, σε μια στιγμή που η Ελλάδα πραγμάτωνε τους εθνικούς της πόθους με τη βοήθεια των Συμμάχων της, με δύο κύριες εξαγγελίες: πρώτον, τον τερματισμό του πολέμου και την επιστροφή στην πατρίδα των στρατιωτών της και δεύτερον, την επαναφορά του θρόνου. Την πρώτη δεν την τήρησε. Τη δεύτερη έσπευσε να την υλοποιήσει άμεσα με τη διενέργεια του δημοψηφίσματος της 5ης Δεκεμβρίου του 1920, παρά τις αυστηρές προειδοποιήσεις των Συμμάχων να μην επανέλθει ο βασιλιάς Κωνσταντίνος. Τη συνέχεια την γνωρίζουμε όλοι. Η Ελλάδα έχασε τη συμμαχική υποστήριξη και η καταστροφή της ήταν πια ζήτημα χρόνου.
Η ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων σηματοδοτεί και την έναρξη μιας άλλης σκληρής διαπραγμάτευσης από την έκβαση της οποίας κρίνεται η παραμονή της χώρας στο σκληρό πυρήνα της ΕΕ. Ήδη οι προειδοποιήσεις των εταίρων μας ηχούν σε πολλούς σαν τις προειδοποιήσεις των Συμμάχων μας το 1920. Υπάρχει επιτακτική ανάγκη η κυβέρνηση να μπορέσει να προσαρμόσει τα αιτήματα του εσωτερικού περιβάλλοντος με εκείνα του εξωτερικού περιβάλλοντος. Το διακύβευμα των διαπραγματεύσεων των αμέσων επομένων ημερών δεν είναι μόνο εάν η ελληνική κυβέρνηση κατορθώσει να αποσπάσει μια συμφωνία-γέφυρα που θα της επιτρέψει να έχει μια χρηματοδοτική ενίσχυση για τους επόμενους λίγους μήνες, ώστε να ικανοποιηθεί και η εσωτερική κοινή γνώμη. Το διακύβευμα είναι πολύ μεγαλύτερο. Πρόκειται για την παραμονή της χώρας στο ευρώ ή για την έναρξη μιας διαδικασίας που μπορεί να την οδηγήσει εκτός αυτής.
Είναι επιτακτική ανάγκη, η νέα κυβέρνηση να διαπραγματευθεί, αναλογιζόμενη τις βαριές ιστορικές της ευθύνες και έχοντας σοβαρά υπόψη της όχι μόνο το όχι του έπους του 40, αλλά και την αγνόηση από τους αντιπάλους του Ελευθερίου Βενιζέλου των προειδοποιήσεων των Συμμάχων το 1920. Γι’ αυτό θα πρέπει να προσέλθει στις διαπραγματεύσεις αυτές με μια συγκροτημένη τακτική και με θέσεις που θα βρίσκονται εντός και όχι εκτός πλαισίου που υπαγορεύουν οι υποχρεώσεις και οι δεσμεύσεις της χώρας ως πλήρους κράτους μέλους της ΕΕ. Η ρητορική που εκπορεύεται από τη πολιτική ηγεσία ότι επιδιώκεται ένας έντιμος συμβιβασμός, στην πράξη μπορεί να μετουσιωθεί σε μία ρήξη με τους εταίρους μας, πράγμα που θα οδηγήσει τη χώρα σε εξαιρετικά δύσκολες ατραπούς, την οικονομία σε ενδεχόμενη δημοσιονομική και πιστωτική ασφυξία και την κοινωνία σε απόγνωση. Η υπονόμευση της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας και της παραμονής της στο Ευρώ και πολύ περισσότερο στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει με κάθε θυσία να αποφευχθεί.
*Ο κ. Χαράλαμπος Τσαρδανίδης είναι Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων/Αν. Καθηγητής Παν/μίου Αιγαίου.
Comments are closed