Η πορεία της οικονομίας στην Κύπρο, μετά τις πρόσφατες εξελίξεις, αποτέλεσε αντικείμενο της ημερίδας που διοργάνωσε στις 27 Μαρτίου 2013 το Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, με θέμα «Η Κύπρος μετά τις προεδρικές εκλογές: Το κυπριακό πρόβλημα και η πορεία της οικονομίας».
Στο επίκεντρο των τοποθετήσεων των ομιλητών βρέθηκαν τα προβλήματα και η πορεία της οικονομίας της Κύπρου στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τον προσδιορισμό ενός προγράμματος σταθεροποίησης της οικονομίας, οι προοπτικές που διαγράφονται για το Κυπριακό, τα διλήμματα που αντιμετωπίζει η κυπριακή εξωτερική πολιτική και η νέα οικονομική κατάσταση, έτσι όπως πλέον διαμορφώνεται μετά τις τελευταίες εξελίξεις.
Ο κ. Ηλίας Ιωακείμογλου, επιστημονικός σύμβουλος του Ινστιτούτου Εργασίας, ανέφερε ότι από το 2004 και μετά, το μοντέλο ανάπτυξης της Κύπρου στηρίχτηκε στον χρηματοπιστωτικό τομέα και στη φούσκα των ακινήτων. Οδηγήθηκε δε τελικά σε κρίσιμο αδιέξοδο με αλυσιδωτές συνέπειες για τους πολίτες και την οικονομία της χώρας. Μέχρι το 2004, ανέφερε, η εξωτερική ζήτηση προκάλεσε ανάπτυξη. Στη συνέχεια, ωστόσο , η ανάπτυξη στηρίχτηκε στην εσωτερική ζήτηση. Η εξαγωγική δε επίδοση μετά το 2005 βρίσκεται σε μια διαρκή πτώση. Ωστόσο, ο κ. Ιωακείμογλου υπογράμμισε ότι οι δυνατότητες προσαρμογής της κυπριακής οικονομίας είναι μεγαλύτερες από εκείνες της Ελλάδας. Τώρα, τόνισε, κρίνεται αναγκαίο η Κύπρος να δώσει έμφαση στον τουρισμό για να ισοσκελίσει τις σοβαρές απώλειες που θα έχει από την κρίση στο θέμα της ανεργίας αλλά και της κρίσης ρευστότητας που παρατηρείται. Πιο συγεκριμένα, στον τουριστικό τομέα η Κύπρος θα μπορούσε να μειώσει τις τιμές στις τουριστικές υπηρεσίες, και πιο μακροπρόθεσμα να ξεκινήσει μια ανασυγκρότηση του τουριστικού προτύπου, διαφοροποιώντας την προέλευση των τουριστών και μη εξαρτώμενη τόσο πολύ από τη βρετανική ή ρωσική αγορά. Επίσης, θα πρέπει να διαμορφωθεί μια αποτελεσματική βιομηχανική πολιτική, δίνοντας έμφαση στη παραγωγή αγροτο –βιομηχανικών προιόντων.
Ο κ. Αντώνης Παπαγιαννίδης, Δημοσιογράφος –Δικηγόρος, υπογράμμισε ότι για να γίνει κατανοητή η κυπριακή οικονομική κρίση θα πρέπει να αντιληφθούμε τι έχει συμβεί πραγματικά και να μη στηριχτούμε σ’ αυτό που θα θέλαμε να συμβεί. Ισχυρίστηκε ότι στην πραγματικότητα το αποτέλεσμα της συμφωνίας στο Eurogroup δεν έχει προσδιοριστεί στην ολότητά του. Είναι σαν η Κύπρος να έχει δώσει μια λευκή επιταγή και μόνο σταδιακά θα γίνεται κατανοητό το περιεχόμενο των δεσμεύσεων και των περιορισμών που θα υπάρξουν.Η Κύπρος αφέθηκε να παραμείνει στη ευρωζώνη αλλά στην ουσία είναι σαν να έχει αποχωρήσει από την ΕΟΚ εξαιτίας των συναλλαγματικών περιορισμών που της έχουν επιβληθεί. Παράλληλα με αυταρχικό τρόπο η Κύπρος καταργήθηκε ως κέντρο στο πεδίο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Ο κ. Παπαγιαννίδης διατύπωσε την άποψη ότι οι τράπεζες έφταιγαν, διότι έδειξαν απληστία, ιδιαίτερα στην υπόθεση αγοράς ελληνικών κρατικών ομολόγων με την ενθάρρυνση ίσως και των ελληνικών αρχών.
Ο διευθυντής του International Security Forum στη Λευκωσία, Δρ. Γεώργιος Λεβέντης μίλησε για τους κραδασμούς της κυπριακής κοινωνίας από την κρίση που βιώνει το τελευταίο διάστημα, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για τη χειρότερη τραγωδία που συμβαίνει στη χώρα μετά την τουρκική εισβολή. Παρόλα αυτά, ισχυρίστηκε ότι υπάρχει συναίνεση στον πολιτικό κόσμο σχετικά με την εκμετάλλευση του ενεργειακού πλούτου. Πρότεινε δε να προχωρήσει γρήγορα η κατασκευή του σταθμού υγροποίησης του φυσικού αερίου στο Βασιλικό και να ενδυναμωθεί η συνεργασία με το Ισραήλ, να υπάρξουν οι κατάλληλες ενέργειες ώστε το Ηνωμένο Βασίλειο να δώσει οικονομική βοήθεια στην Κύπρο που αποτελεί συμβατική του υποχρέωση από τις Συνθήκες Ζυρίχης – Λονδίνου για τη χρήση των κυρίαρχων στρατιωτικών βάσεων στην Κύπρο και τέλος να δημιουργηθεί ένα Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας που να διαμορφώνει αποτελεσματικά την εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφαλείας της χώρας.
Ο Ανδρέας Στεργίου, Λέκτορας του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης, ανέφερε ότι σήμερα περισσότερο από ποτέ είναι αναγκαία η προώθηση μιας ρεαλιστικής και καθαρής λύσης για το Κυπριακό που δεν μπορεί να είναι άλλη από τη δημιουργία δύο κρατών, κατόπιν εδαφικών ανταλλαγμάτων από το ψευδοκράτος προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Το έδαφος δε που θα ελέγχει το τουρκοκυπριακό κράτος μπορεί να μην υπερβαίνει το 25% του συνολικού εδάφους του νησιού. Όσο περνάει ο χρόνος, υπάρχει ο κίνδυνος η λεγόμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Κύπρου» είτε να αποκτήσει το διεθνές καθεστώς της Ταιβάν είτε να αναγνωριστεί από μουσουλμανικές χώρες.Εξάλλου, η λύση αυτή θα κάνει τη συνύπαρξη με τους τουρκοκύπριους να είναι πιο ομαλή γιατί η Κυπριακή Δημοκρατία θα έχει απαλλαγεί από το άγχος συνιδιοκτησίας ενός ομοσπονδιακού μη λειτουργικού κράτους, ενώ η ύπαρξη διεθνών εγγυήτριων δυνάμεων θα είναι περιττή.
Έγκλημα εις βάρος της Κύπρου χαρακτήρισε ο Καθηγητής του Τμήματος Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου κ.Χριστόδουλος Γιαλλουρίδης , όλα όσα συνέβησαν στις Βρυξέλλες το τελευταίο διάστημα, επισημαίνοντας ότι η Κύπρος αποδυναμώθηκε πλήρως. Εξέφρασε και αυτός με τη σειρά του την αισιοδοξία ότι η Κύπρος θα αντέξει και αυτή τη δοκιμασία, καθώς έχει αποτελεσματικούς κρατικούς θεσμούς οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν στην ανάκαμψη της χώρας. Ο κ. Γιαλλουρίδης εξέφρασε ακόμη την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι η πολιτική ηγεσία δεν είχε κάνει σωστό σχεδιασμό, ώστε να αποφευχθούν όλες αυτές οι τραγικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης, ενώ πρότεινε τον συντονισμό δράσεων Ελλάδας και Κύπρου για την αντιμετώπιση από κοινού των προβλημάτων που προέκυψαν από την οικονομική κρίση. Εκτίμησε ότι με διαφορετικούς χειρισμούς η Ρωσία θα μπορούσε να προσφέρει βοήθεια. Υπογράμμισε ότι βασική προτεραιότητα της Κύπρου δεν είναι να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις για τη δημιουργία μιας διζωνικής δικοινοτικής Ομοσπονδίας, αλλά σε μια στρατηγική που βασική προτεραιότητα θα είναι η Κύπρος να αντέξει στο χρόνο ως οικονομία αλλά και ως μια κρατική οντότητα. Πρότεινε δε ότι θα πρέπει να διεξαχθεί μια διεξοδική συζήτηση για το εάν πια είναι συμφέρον για την Κύπρο να παραμείνει στο ευρώ.
Από την πλευρά του, ο Χαράλαμπος Τσαρδανίδης, Διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, προσδιόρισε ότι υπάρχουν δύο βασικά διαφορετικές σχολές για την επίλυση του κυπριακού ζητήματος. Η πρώτη σχολή που χαρακτηρίζεται ως «απορριπτική» συναινεί στο ότι είναι αδύνατη η δημιουργία μιας λειτουργικής διζωνικής δικοινοτικής Ομοσπονδίας και απορρίπτει ως αδιέξοδη και επίκίνδυνη μιας πρότασης που θα κινείται στη φιλοσοφία του Σχεδίου Ανάν. Ωστόσο, στο πλαίσιο αυτό, άλλοι υποστηρίζουν την ένωση με την Ελλάδα του σημερινού εδάφους που ελέγχει η Κυπριακή Δημοκρατία, άλλοι θεωρούν ότι η υπάρχουσα κατάσταση είναι προτιμότερη και στο μέλλον, όταν υπάρξει διαφορετικός συσχετισμός δυνάμεων, η Κύπρος θα μπορεί να επιβάλλει τη δημιουργία ενός νέου ενιαίου κράτους. Τέλος δε, άλλοι υποστηρίζουν χωρίς ευθέως να το λένε, την αναγνώριση του τουρκοκυπριακού κράτους με εδαφικά ανταλλάγματα. Η δεύτερη σχολή υποστηρίζει την υπέρβαση της υπάρχουσας κατάστασης με τη δημιουργία ενός λειτουργικού δικοινοτικού διζωνικού κράτους. Ωστόσο, άλλοι υποστηρίζουν ότι η επίτευξη αυτής της λύσης μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο μέσα στο πλαίσιο της ΕΕ και της πίεσης που μπορεί να ασκηθεί στην Άγκυρα. Η στρατηγική αυτή στην πράξη στηρίζεται στην πορεία εξευρωπαϊσμού της Τουρκίας και προσβλέπει στην υλοποίηση της υπάρχουσας πολιτικής της ΕΕ η οποία συνίσταται στο ότι βασικός όρος ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ είναι η υποχώρηση των θέσεων της Τουρκίας στο Κυπριακό. Άλλοι ωστόσο θεωρούν ότι η επίλυση του ζητήματος περνά μέσα από μια πολιτική επαναπροσέγγισης με την τουρκοκυπριακή κοινότητα και της απομάκρυνσης της τελευταίας από τον ασφυκτικό έλεγχο που της ασκεί η Άγκυρα. Ο κύριος Τσαρδανίδης , τέλος, υποστήριξε ότι καμία από αυτές τις προσεγγίσεις δεν έχει δικαιωθεί από τις εξελίξεις και για αυτό το λόγο η κυπριακή εξωτερική πολιτική έχει σήμερα να αντιμετωπίσει ένα ουσιαστικό πρόβλημα στρατηγικής. Θα πρέπει, συνεπώς, να γίνει μια ορθή ανάγνωση της πραγματικότητας και της δυναμικής των νέων ισορροπιών που διαμορφώνονται στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου.
Comments are closed